Τα τελευταία χρόνια πολλοί άνθρωποι αγνοούν ότι τα περισσότερα προβλήματα υγείας που φθείρουν και εξασθενούν το ανθρώπινο σώμα προέρχονται από τον καθημερινό τρόπο διαβίωσης αλλά και από τη διατροφή τους. Η διατροφή παίζει σημαντικό ρόλο στη γυναικεία γονιμότητα, διότι, αναλόγως το τι περιλαμβάνει, μπορεί να ενισχύσει ή να αποδυναμώσει την υγεία των ωαρίων και να αυξήσει ή να μειώσει τις πιθανότητες γονιμοποίησης.

 

Οι γυναίκες που επιθυμούν να αποκτήσουν παιδιά είναι αναγκαίο να ακολουθούν μια πλούσια σε θρεπτικά συστατικά διατροφή. Το ίδιο ισχύει και για τους άνδρες. Υπάρχουν κάποια βασικά σημεία στα οποία γυναίκες και άνδρες πρέπει να εστιάσουν, προκειμένου να καταφέρουν να αλλάξουν τις διατροφικές και γενικά τις καθημερινές τους συνήθειες, με στόχο να ενισχύσουν τη γονιμότητα τους.

 

Διατροφή Ακριβείας: Τι είναι και σε ποιους απευθύνεται;

 

Η Διατροφή Ακριβείας αποτελεί ένα εξατομικευμένο είδος διατροφολογικής προσέγγισης που συστήνεται και σε ζευγάρια που αντιμετωπίζουν προβλήματα υπογονιμότητας. Πρόκειται για ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα διατροφής, το οποίο διαμορφώνεται με βάση τα διαγνωστικά ευρήματα μεταβολικών και γονιδιακών αναλύσεων. Στο διατροφικό αυτό πρόγραμμα, περιλαμβάνεται μία λίστα τροφών που πρέπει να αποφεύγονται ή να περιλαμβάνονται στην καθημερινή διατροφή του κάθε ατόμου ξεχωριστά.

 

Στη Διατροφή Ακριβείας, λοιπόν, δεν περιέχονται συγκεκριμένες και ίδιες τροφές για όλους. Αντίθετα, με βάση τα ευρήματα που προκύπτουν από τις Μεταβολικές και Γονιδιακές Εξετάσεις και σε συνεργασία με τη Διεπιστημονική Ομάδα, που απαρτίζεται από Γιατρούς, Βιολόγους, Βιοχημικούς, Μοριακούς Διατροφολόγους και Φαρμακοποιούς, διαμορφώνεται ένα ειδικό διατροφολογικό πρόγραμμα.

 

Σε αυτό, προτείνονται σε άτομα που εμφανίζουν υπογονιμότητα διαφορετικές τροφές και ειδική αγωγή για τις ενδεχόμενες κυτταρικές ανεπάρκειες σε μικροθρεπτικά συστατικά. Με βάση αυτό το διατροφικό πλάνο, μερικές τροφές πρέπει να καταναλώνονται συχνά, ενώ άλλες είναι καλό να αποφεύγονται.

 

Διατροφή & Γονιμότητα – Ποιες τροφές συμβάλλουν στην επίτευξη μιας εγκυμοσύνης

 

Όσπρια

 

Οι φυτικές πρωτεΐνες βελτιώνουν τη γονιμότητα, σε αντίθεση με τις ζωικές. Τα όσπρια είναι πλούσια σε σίδηρο, ο οποίος είναι απαραίτητος για τη φυσιολογική ωορρηξία.

 

Ξηροί Καρποί

 

Οι ξηροί καρποί και ειδικά τα καρύδια, τα βραζιλιάνικα φιστίκια και τα κάσιους είναι εξαιρετικά καλές πηγές σεληνίου, το οποίο συμβάλλει στην ανάπτυξη υγιών ωοθυλακίων. Τα καρύδια και οι σπόροι είναι, ταυτόχρονα, πλούσιοι σε ψευδάργυρο, ένα στοιχείο απαραίτητο όχι μόνο για την παραγωγή σπερματοζωαρίων αλλά και για φυσιολογική ωορρηξία. Οι ξηροί καρποί περιέχουν ω-3 λιπαρά και βιταμίνη Ε, τα οποία βοηθούν στην παραγωγή υγιών κυττάρων.

 

Ωμέγα-3 Λιπαρά Οξέα

 

Τα ω-3 λιπαρά οξέα ρυθμίζουν τις αναπαραγωγικές ορμόνες και αυξάνουν τη ροή του αίματος στα αναπαραγωγικά όργανα. Συμβάλλουν, παράλληλα, στην πρόληψη της θραύσης των χρωμοσωμάτων, η οποία είναι γνωστό ότι προκαλεί γενετικές ανωμαλίες και αποβολές. Επίσης, ενισχύουν την κινητικότητα του σπέρματος και αυξάνουν τη ροή του αίματος στη μήτρα. Υπάρχουν σε μεγάλες ποσότητες σε λιπαρά ψάρια (σολομός, σαρδέλα, τόνος).

 

Φυλλικό Οξύ

 

Η ανεπάρκεια οξέος προκαλεί μειωμένη σπερματογένεση και γονιμότητα. Το φυλλικό οξύ είναι απαραίτητο για τις γυναίκες που επιθυμούν να αυξήσουν τη γονιμότητά τους και περιλαμβάνεται σε μεγάλες ποσότητες στα πράσινα φυλλώδη λαχανικά και στα δημητριακά.

 

Βιταμίνη Α

 

Έρευνες σε πειραματόζωα έχουν δείξει ότι η έλλειψη βιταμίνης Α προκαλεί εκφυλισμό των βλαστικών κυττάρων.

 

Αντιοξειδωτικές Ουσίες

 

Η υπογονιμότητα στον ανδρικό πληθυσμό προέρχεται από τις ελεύθερες ρίζες που προσβάλουν τα κύτταρα του οργανισμού. Τα αντιοξειδωτικά προστατεύουν τα κύτταρα αυτά. Υπάρχουν σε ένα ποσοστό στον οργανισμό μας, αλλά κυρίως τα προσλαμβάνουμε από τις τροφές. Αντιοξειδωτικές ουσίες, όπως η βιταμίνη C και τα καροτενοειδή, διατηρούν την ακεραιότητα του DNA των σπερματικών κυττάρων. Το β-καροτένιο ρυθμίζει τις ορμόνες και βελτιώνει τα επίπεδα γονιμότητας στους άνδρες. Τα εσπεριδοειδή είναι πλούσια σε βιταμίνη C, η οποία ενισχύει την κινητικότητα του σπέρματος και προάγει την ωορρηξία.

 

Συμπλήρωμα σεληνίου και βιταμίνης Ε και D

 

Επιπλέον, το συμπλήρωμα σεληνίου και βιταμίνης Ε αυξάνει την κινητικότητα του σπέρματος και βελτιώνει τη μορφολογία του, ενώ είναι σημαντική η λήψη βιταμίνης D, η οποία συνδράμει στην ενίσχυση της γονιμότητας σε άνδρες και γυναίκες. Την ίδια λειτουργία επιτελεί και η βιταμίνη Ε, η οποία συναντάται στους ξηρούς καρπούς, στους σπόρους, στα λιπαρά ψάρια και σε καλής ποιότητας έλαια.

 

Το σελήνιο επηρεάζει τα κύτταρα lendig, τα οποία παράγουν τεστοστερόνη στον άνδρα. Η χορήγηση σεληνίου σε μορφή συμπληρώματος αυξάνει την κινητικότητα του σπέρματος. Ανευρίσκεται στους ξηρούς καρπούς, στο ψάρι και στα δημητριακά ολικής αλέσεως.

 

Ψευδάργυρος

 

Ο ψευδάργυρος βοηθάει σημαντικά στην κινητικότητα του σπέρματος και η έλλειψη του οδηγεί σε μειωμένη σπερματογένεση και σε περιορισμένη γονιμότητα. Ο ψευδάργυρος εμπεριέχεται σε μεγάλες ποσότητες στα οστρακοειδή και στο καθαρό κρέας.

 

Λυκοπένιο

 

Το λυκοπένιο βρίσκεται σε υψηλά επίπεδα στο σπέρμα. Επομένως, όσο πιο πλούσια σε λυκοπένιο είναι μια διατροφή, τόσο περισσότερο αυξάνονται τα επίπεδα του σπέρματος στον οργανισμό. Τροφές πλούσιες σε λυκοπένιο είναι η φρέσκια ντομάτα και προϊόντα της, όπως η σάλτσα, ο τοματοπολτός αλλά και το καρπούζι.

 

Μαγνήσιο

 

Το μαγνήσιο είναι ιχνοστοιχείο, το οποίο κινητοποιεί τα ένζυμα που παράγουν ορμόνες με σκοπό την επίτευξη της αναπαραγωγής. Η ανεπάρκεια αυτού σχετίζεται με τη δυσκολία σύλληψης. Πέρα από τα λαχανικά, πλούσια πηγή μαγνησίου είναι ο ανανάς.

 

Καυτερά προϊόντα

 

Τέλος, έχει παρατηρηθεί ότι το άγχος αποτελεί ένα σημαντικό παράγοντα που δυσχεραίνει τη λειτουργία του γενετικού συστήματος, οπότε μια διατροφή πλούσια σε καυτερές πιπεριές αποτελεί μία καλή επιλογή. Η καυτερή πιπεριά προκαλεί έκκριση ενδορφινών, οι οποίες καταπολεμούν το άγχος.

Ποιες τροφές πρέπει να αποφεύγονται από όσους εμφανίζουν συμπτώματα υπογονιμότητας

 

Τρανς λιπαρά

 

Τα επεξεργασμένα γλυκά, όπως τα ντόνατς, τα έτοιμα κέικ, τα μπισκότα, η κρέμα γάλακτος και οι τροφές που περιέχουν υδρογονωμένα φυτικά έλαια, ευνοούν την ανάπτυξη φλεγμονής στον οργανισμό κι έτσι αυξάνονται οι πιθανότητες εμφάνισης ενδομητρίωσης και στειρότητας.

 

Καφεΐνη

 

Η αυξημένη κατανάλωση καφεΐνης μπορεί να μειώσει κατά 50% την ικανότητα της γυναίκας να συλλάβει και επιδρά αρνητικά στην ποιότητα του σπέρματος του άνδρα.

 

Αλκοόλ

 

Η αλκοόλη καταστρέφει σημαντικές βιταμίνες των τροφών, όπως η βιταμίνη C και Ε, που συμβάλλουν στην κινητικότητα του σπέρματος. Όσες έρευνες έχουν διενεργηθεί υποστηρίζουν ότι η υπερβολική κατανάλωση του αλκοόλ ελαχιστοποιεί τα επίπεδα της γονιμότητας.

 

Ψάρια με υψηλές τιμές Βαρέων Μετάλλων

 

Τα ψάρια με αυξημένες τιμές βαρέων μετάλλων, όπως ο ξιφίας και ο τόνος, αναστέλλουν τη γονιμότητα. Η υπογονιμότητα, πολλές φορές, έχει αποδοθεί στην κατανάλωση τέτοιου είδους ψαριών.

 

Απλοί Υδατάνθρακες

 

Γυναίκες που καταναλώνουν στην καθημερινότητα τους περισσότερους απλούς υδατάνθρακες, οι οποίοι εντοπίζονται σε μεγάλες ποσότητες στο άσπρο ψωμί και ρύζι,  στα λευκά μακαρόνια, στις πατάτες και στα γλυκά, αποκτούν ολοένα και λιγότερες  πιθανότητες να επιτύχουν κύηση.

 

Συμπεράσματα

 

Η υγεία του ωαρίου αλλά και του σπέρματος διαδραματίζει σπουδαίο ρόλο στη διαδικασία της γονιμοποίησης. Γι’ αυτό το λόγο, καθίσταται σαφές και κλινικά αποδεδειγμένο ότι το υγιές σωματικό βάρος και η πρόσληψη μικροθρεπτικών συστατικών επιδρούν σημαντικά στην ορμονική ισορροπία και τη γονιμότητα. Το ωάριο και το σπερματοζωάριο είναι τόσο υγιή όσο ο οργανισμός από τον οποίο παράγονται κι αυτό καθορίζεται άμεσα από τη διατροφή που ακολουθεί η γυναίκα αλλά και ό άντρας.  Επομένως, γίνεται αντιληπτό ότι η ισορροπημένη διατροφή παίζει καθοριστικό ρόλο στη σύλληψη και την εγκυμοσύνη.

 

Να είστε καλά

Dr. Κυριάκος Τίγκας, M.D.
Χειρουργός Γυναικολόγος – Μαιευτήρας
Εξειδίκευση σε : Χειρουργική Γυναικολογική Ογκολογία,
Χειρουργική Μαστού, Ορμονική Αποκατάσταση με Βιομιμητικές Ορμόνες
Λειτουργική, Αναγεννητική, Αντιγηραντική και Προληπτική Ιατρική