Τι είναι η Εξωσωματική Γονιμοποίηση (IVF)

Πολλά ζευγάρια, που αντιμετωπίζουν δυσκολίες στο να αποκτήσουν παιδί, καταφεύγουν σε διάφορες τεχνικές μεθόδους αναπαραγωγής. Η επικρατέστερη όλων είναι η λεγόμενη εξωσωματική γονιμοποίηση.

Η διαδικασία εξωσωματικής γονιμοποίησης (IVF) συμπεριλαμβάνει τη συλλογή ωαρίων από τις ωοθήκες μιας γυναίκας και τη γονιμοποίησή τους στο εργαστήριο με το σπέρμα είτε του συντρόφου της, είτε δότη, προκειμένου να δημιουργηθούν έμβρυα, τα οποία στη συνέχεια μεταφέρονται πίσω στη μήτρα της γυναίκας, όπου αναμένεται να εξελιχθούν οδηγώντας σε εγκυμοσύνη.

Πώς γίνεται η διαδικασία της Εξωσωματικής Γονιμοποίησης

Η γονιμοποίηση συντελείται σε δοκιμαστικό σωλήνα και το δημιουργούμενο έμβρυο εμφυτεύεται στη μήτρα της γυναίκας. Η μέθοδος συνεπάγεται τη χρήση γαμετών των δύο συζύγων, ή ενός εκ των συζύγων και ενός δότη ή ακόμη και δύο δοτών. Μετά την γονιμοποίηση ακολουθείται η κλασσική πορεία της εξωσωματικής γονιμοποίησης και εμβρυομεταφοράς.

Πώς επηρεάζει η Εξωσωματική Γονιμοποίηση τον Ανθρώπινο Οργανισμό

Οι κίνδυνοι της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής εντοπίζονται κυρίως στη  φαρμακευτική αγωγή που λαμβάνει η υποψήφια μητέρα για τη διέγερση των ωοθηκών της. Στους πιο σοβαρούς κινδύνους  συμπεριλαμβάνονται μεταξύ άλλων, το Σύνδρομο Υπερδιέγερσης Ωοθηκών, η πιο σοβαρή επιπλοκή της εξωσωματικής γονιμοποίησης, οι λοιμώξεις, η αιμορραγία, η εξωμήτριος κύηση, οι θρομβώσεις και τέλος ο καρκίνος μαστού και ωοθηκών σε γυναίκες με επιβαρυμένο οικογενειακό ιστορικό, σύμφωνα με τις τελευταίες έρευνες.

Επίσης, κατά τη διαδικασία της εξωσωματικής γονιμοποίησης, χρησιμοποιούνται υψηλές ποσότητες συνθετικών ορμονών και φαρμάκων, κάτι που αποτελεί σημαντική δοκιμασία για το σύνολο των οργανικών συστημάτων, όπως το ήπαρ και τα νεφρά. Οι παρενέργειες από την συσσώρευση υψηλών ποσοτήτων ορμονών, ο βίαιος εξαναγκασμός των ωοθηκών ή των όρχεων, με σκοπό την παραγωγή ωαρίων ή σπέρματος, δεν είναι ανώδυνες. Έχουν σημειωθεί διαφόρων ειδών παρενέργειες και επιπτώσεις τόσο σε σωματικό όσο και σε ψυχολογικό επίπεδο.

Ταυτόχρονα, η οικονομική επιβάρυνση είναι μεγάλη, ενώ τα ποσοστά επιτυχίας της διαδικασίας την πρώτη φορά είναι ελάχιστα. Δεδομένα από την πλειοψηφία κέντρων εξωσωματικής παγκοσμίως, καταδεικνύουν πως κύηση επιτυγχάνεται σε μεγαλύτερο ποσοστό μετά τον τρίτο ή τέταρτο κύκλο IVF ενώ σε μια πιο προσεκτική ανάλυση, γίνεται αντιληπτό πως τα ποσοστά επίτευξης θετικής χοριακής γοναδοτροπίνης (hGC) διαφέρουν σημαντικά από τα ποσοστά πραγματικής επιτυχίας που βασίζεται στις γεννήσεις παιδιών από εξωσωματική (baby at home rate).

Επιπλέον για γυναίκες που υποβάλλονται σε εξωσωματική γονιμοποίηση, το ποσοστό αποβολής είναι ακόμη μεγαλύτερο και φθάνει το 20%. Αυτό συμβαίνει γιατί οι γυναίκες αυτές έχουν πιο συχνά προβλήματα που μετατρέπουν μια εγκυμοσύνη σε υψηλής επικινδυνότητας (high risk pregnancy). Όχι μόνον λοιπόν, η εξωσωματική γονιμοποίηση δε μειώνει τις πιθανότητες αποβολής αλλά αυξάνει κατακόρυφα τις πιθανότητες εξωμητριου κύησης καθώς και πολλαπλής εγκυμοσύνης, με όλους τους κινδύνους που συνεπάγεται μια πολύδυμη κύηση.

Η επίδραση της Εξωσωματικής Γονιμοποίησης στην Ψυχολογία

Κοινό γνώρισμα κάθε είδους υποβοηθούμενης αναπαραγωγής είναι ότι διαχωρίζεται η αναπαραγωγική διαδικασία από τη σεξουαλική πράξη. Μεταξύ του άνδρα και της γυναίκας παρεμβάλλεται ο γιατρός, ο δότης ή το εργαστήριο. Γεγονός που κάνει ακόμη πιο εύκολα αντιληπτές τις δυσάρεστες ψυχολογικές επιπτώσεις που επιφέρουν αυτές οι μέθοδοι.

Συμπέρασμα

Οι απώτερες επιπλοκές είναι ουσιαστικά, προς το παρόν άγνωστες. Οι σύγχρονες μελέτες σχετικά με τις επιπτώσεις της εξωσωματικής μεθόδου στην υγεία των ‘’παιδιών του σωλήνα΄΄ σε απώτερο χρόνο είναι αντικρουόμενες. Μέχρι στιγμής αδιαμφισβήτητο είναι το γεγονός πως η πλειοψηφία των μεθόδων εξωσωματικής, προκαλεί πολλαπλές και ανεξέλεγκτες επιγενετικές τροποποιήσεις στο γονιδίωμα των παιδιών αυτών.

Αν η συχνότητα των προβλημάτων υγείας που αναφέρονται σε αυτή τη μερίδα του πληθυσμού οφείλεται εξ’ ολοκλήρου στη μέθοδο σύλληψής τους ή στους συχνά ‘’γερασμένους’’ γαμέτες των γονιών τους, μένει να διερευνηθεί. Κι αυτό διότι χρειάζονται δεκαετίες ακόμα για να πραγματοποιηθεί ικανός αριθμός τυχαιοποιημένων μελετών σε μεγάλα δείγματα πληθυσμού ενηλίκων που έχουν προέλθει από μεθόδους εξωσωματικής γονιμοποίησης.

Να είστε καλά

Dr. Κυριάκος Τίγκας, M.D.
Χειρουργός Γυναικολόγος – Μαιευτήρας
Εξειδίκευση σε : Χειρουργική Γυναικολογική Ογκολογία,
Χειρουργική Μαστού, Ορμονική Αποκατάσταση με Βιομιμητικές Ορμόνες
Λειτουργική, Αναγεννητική, Αντιγηραντική και Προληπτική Ιατρική