Υπογονιμότητα – Ορισμός

Ως υπογονιμότητα ορίζεται η αδυναμία ενός ζευγαριού να επιτύχει σύλληψη και να αποκτήσει παιδί, αφού έχει παρέλθει ένα έτος τακτικών σεξουαλικών επαφών, δίχως αντισυλληπτική προστασία.

Δεν πρέπει, ωστόσο, να συγχέεται με την «στειρότητα», που είναι η απόλυτη βιολογική αδυναμία τεκνοποίησης. Παραδείγματος χάρη, μια γυναίκα που έχει υποβληθεί σε ολική αφαίρεση μήτρας και ωοθηκών αδυνατεί εκ των πραγμάτων να τεκνοποιήσει.

Σύμφωνα με τον ορισμό, όπως αυτός έχει διατυπωθεί από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ( Π.Ο.Υ.), η υπογονιμότητα αποτελεί διαταραχή της υγείας και χρειάζεται ειδική αντιμετώπιση. Κάθε ζευγάρι έχει το αναφαίρετο δικαίωμα να τεκνοποιήσει και να δημιουργήσει οικογένεια.

Περίπου το 50% των φυσιολογικών γόνιμων ζευγαριών επιτυγχάνει κύηση κατά το πρώτο έτος προσπαθειών και το 20-35% των ζευγαριών αυτών κατά το δεύτερο έτος προσπαθειών. Το υπόλοιπο 15%, που δεν καταφέρνει να τεκνοποιήσει, εντάσσεται στην κατηγορία των υπογόνιμων ζευγαριών.

Η σύνθετη όψη της Υπογονιμότητας

Παγκοσμίως, υπολογίζεται ότι υπάρχουν 50-80 εκατομμύρια υπογόνιμα ζευγάρια. Στα οποία προστίθενται περίπου 2 εκατομμύρια νέα ζευγάρια ετησίως, με αυξανόμενη τάση. Είναι σημαντικό να συνειδητοποιήσουμε ότι δεν υπάρχει ειδικό «προφίλ» του υπογόνιμου ζευγαριού. Η υπογονιμότητα αποτελεί μία σύνθετη κατάσταση και δεν πρέπει να θεωρείται καθόλου αμελητέα.

Επίσης, είναι σημαντικό, να διασαφηνιστεί η ιδιαιτερότητα του ζευγαριού ως απόλυτη μονάδα. Όπως κάθε άνθρωπος, γυναίκα ή άνδρας αποτελεί μία και μοναδική οντότητα, έτσι και το ζευγάρι είναι ένα και μοναδικό. Αυτό αποδεικνύεται από το γεγονός ότι αρκετά άτεκνα ζευγάρια, που για κάποιο λόγο χώρισαν, απέκτησαν παιδιά, όταν ενώθηκαν με άλλους συντρόφους.

Στα ζητήματα της αναπαραγωγής δεν υφίσταται το απόλυτο. Οι εκφράσεις ’’ δε μπορείς  να κάνεις παιδιά’’ και ’’ οπωσδήποτε θα αποκτήσεις παιδί ’’ δε μπορούν να ειπωθούν από επιστημονικά συνετούς ανθρώπους. Όσο κι αν αυτοί παρουσιάζονται ως αυθεντίες.

Πολλές φορές, άτεκνα ζευγάρια, τα οποία εγκατέλειψαν κάθε προσπάθεια και υπέστησαν τεράστιες οικονομικές απώλειες. Στην πορεία τεκνοποίησαν χωρίς καμιά επιστημονική συνδρομή. Άλλα πάλι ζευγάρια που απέκτησαν παιδί με τη βοήθεια διαφόρων μεθόδων υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, συμπεριλαμβανομένης και της εξωσωματικής γονιμοποίησης, μετέπειτα τεκνοποίησαν και δεύτερη και τρίτη φορά, χωρίς καμία ιατρική συνεισφορά.

Οφείλουμε, λοιπόν, κάθε ισχυρισμός, που υποδεικνύουμε ή ισχυριζόμαστε, να είναι θεμελιωμένος, μετρημένος κι επιστημονικά τεκμηριωμένος.

Χαρακτηριστικά καλής αναπαραγωγικής υγείας

Όταν ένα ζευγάρι είναι αναπαραγωγικά υγιές, αποκτά πολύ μεγαλύτερες πιθανότητες σύλληψης. Η αναπαραγωγική υγεία, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας(ΠΟΥ), ορίζεται ως μια κατάσταση φυσικής, ψυχικής και κοινωνικής ευεξίας, σε όλους τους τομείς, που σχετίζονται με το αναπαραγωγικό σύστημα και δε σημαίνει μόνο την απουσία της νόσου.

Οι άνθρωποι πρέπει να έχουν υγιείς και ικανοποιητικές σχέσεις και να μπορούν να επιλέγουν οι ίδιοι πότε και υπό ποιες συνθήκες θα αναπαραχθούν. Επιπλέον, θεωρείται απαραίτητη η πρόσβαση των ατόμων σε υψηλού επιπέδου υπηρεσίες οικογενειακού προγραμματισμού και αντιμετώπισης ζητημάτων υπογονιμότητας. Ακόμα, στο πλαίσιο αναπαραγωγικής υγείας υψηλού επιπέδου, οι μητέρες θα πρέπει να φέρουν σε πέρας κάθε εγκυμοσύνη με φυσικό τρόπο.

Υπογονιμότητα – Τι χρειάζεται να προσέξετε

Πολλά ζευγάρια, που προσπαθούν να κάνουν παιδί, αντιμετωπίζουν πρόβλημα υπογονιμότητας. Σε αυτά αποδίδονται πολύπλοκα νοήματα στην υπογονιμότητα, τα οποία προκαλούν ντροπή και ενοχές στο ζευγάρι, που την αντιμετωπίζει, γι’ αυτό το λόγο, πολλές φορές κρατιέται μυστική. Tο αποτέλεσμα είναι να μην υπάρχει υποστήριξη από το οικογενειακό και φιλικό περιβάλλον και όλη η ένταση να ανακυκλώνεται σχεδόν αποκλειστικά ανάμεσα στο ζευγάρι.

Όσα, λοιπόν, ζευγάρια δυσκολεύονται να κάνουν παιδί πρέπει να θυμούνται ότι αφενός δεν είναι οι μόνοι, αφετέρου ότι η επιστήμη έχει κάνει σημαντικά βήματα προόδου για να τους βοηθήσει.

Επομένως, για οποιοδήποτε λόγο υποπτευθείτε θέματα, που αφορούν αδυναμία τεκνοποίησης, απευθυνθείτε δίχως καθυστέρηση σε έναν γιατρό, διότι ακόμα κι αν διαγνωστείτε με υπογονιμότητα, αυτό δεν αναιρεί την ικανότητα σας αργά ή γρήγορα να αποκτήσετε παιδί.

Να είστε καλά

Dr. Κυριάκος Τίγκας, M.D.
Χειρουργός Γυναικολόγος – Μαιευτήρας
Εξειδίκευση σε : Χειρουργική Γυναικολογική Ογκολογία,
Χειρουργική Μαστού, Ορμονική Αποκατάσταση με Βιομιμητικές Ορμόνες
Λειτουργική, Αναγεννητική, Αντιγηραντική και Προληπτική Ιατρική