Αναμφισβήτητα, οι καθημερινές συνήθειες και ο σύγχρονος τρόπος ζωής τόσο των γυναικών όσο και των ανδρών μπορούν να επηρεάσουν τη γονιμότητα τους, μειώνοντας τις πιθανότητες να επιτευχθεί μία κύηση.

Διατροφή και Γονιμότητα

Ο εφοδιασμός του οργανισμού με τρόφιμα υψηλής θρεπτικής αξίας, τα οποία βιοχημικά παράγουν την απαιτούμενη ενέργεια στο σώμα, συμβάλλει στην επιτυχία της κύησης και διατηρεί μία εγκυμοσύνη μέχρι το τέλος, χωρίς να προκύψουν προβλήματα και δυσκολίες. Η διατροφή διαδραματίζει πολύ σημαντικό ρόλο στο αναπαραγωγικό σύστημα της γυναίκας και ενισχύει την ικανότητα σύλληψης. Συνεχώς, διεξάγονται έρευνες για το ποιες τροφές επηρεάζουν θετικά ή αρνητικά τη γυναικεία και την ανδρική γονιμότητα.

Υπάρχουν κάποια βασικά σημεία που γυναίκες και άνδρες καλό είναι να αλλάξουν στις διατροφικές τους συνήθειες, ώστε να ενισχύσουν τη γονιμοποιητική τους ικανότητα.

Ο περιορισμός της καφεΐνης, η διατήρηση του βάρους σε φυσιολογικά επίπεδα, η πρόσληψη τροφών πλούσιων σε Ω3 λιπαρά οξέα, η μείωση της κατανάλωσης τροφών ζωικής προέλευσης, τρανς λιπαρών και ψαριών με βαρέα μέταλλα, η προσθήκη βιταμινών C και E φολλικού οξέος αποτελούν παράγοντες που μπορούν να συνδράμουν στη γονιμότητα.

Κάπνισμα και Γονιμότητα

Σύμφωνα με έρευνες που έχουν διεξαχθεί, το κάπνισμα μειώνει σε μια γυναίκα τις πιθανότητες σύλληψης κατά 40%. Η νικοτίνη του τσιγάρου προκαλεί προβλήματα στη συσπαστικότητα του ενδομητρίου, με αποτέλεσμα να μη μπορεί να προσκολληθεί το έμβρυο εύκολα, ενώ επιφέρει βλάβες στο απόθεμα των ωαριών στις ωοθήκες, επιταχύνοντας το ρυθμό γήρανσης τους. Αποδεικνύεται, επίσης, από πληθώρα μελετών ότι το κάπνισμα επιδρά αρνητικά στον αριθμό, στην κινητικότητα και στη μορφολογία των σπερματοζωαρίων.

Άγχος

To έντονο άγχος διαταράσσει την ορμονική ισορροπία του ανδρικού και του γυναικείου αναπαραγωγικού συστήματος κι οδηγεί στην εκδήλωση προβλημάτων υπογονιμότητας.  Άρρηκτη είναι πλέον η σχέση μεταξύ της αυξημένης παραγωγής του stress και της κορτιζόλης με την περιορισμένη παραγωγή μιας εκ των βασικών φυλετικών ορμονών, της Προγεστερόνης.

Επιπλέον, ο ελλιπής ύπνος και η κούραση προκαλούν προβλήματα στη συναισθηματική σχέση του ζεύγους και πολλές φορές καθορίζουν τη σεξουαλική τους ζωή.

Αλκοόλ

Η υπέρμετρη κατανάλωση αλκοολούχων ποτών επηρεάζει αρνητικά την κινητικότητα και τη μορφολογία του σπέρματος και φθίνει την ποιότητα των ωαρίων. Αυτό καθιστά ακόμα πιο δύσκολη τη δυνατότητα γονιμοποίησης ενός ωαρίου και παρεμποδίζει την ομαλή κύηση μιας εγκυμοσύνης. Γυναίκες που κάνουν αυξημένη χρήση αλκοόλ διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο αποβολών.

Περιβαλλοντικοί παράγοντες

Στο καθημερινό μας περιβάλλον ερχόμαστε σε επαφή με πλήθος τοξικών ουσιών, όπως είναι η ακτινοβολία από τα κινητά τηλέφωνα, τα διάφορα τοξικά που διαχέονται από τα πλαστικά, τα βαρέα μέταλλα, τα φυτοφάρμακα και οι ατμοσφαιρικοί ρύποι. Αυτοί οι παράγοντες προκαλούν πολλαπλώς αποδεδειγμένες δυσάρεστες συνέπειες στη  γονιμότητα.

Η χρόνια έκθεση σε τοξικούς περιβαλλοντικούς παράγοντες, επιπλέον, επιφέρει πρόωρη γήρανση του ρυθμού των ωοθηκών και μειώνει το ωοθηκικό απόθεμα των γυναικών, το οποίο παράγει τα ωάρια.

Υψηλές Θερμοκρασίες

Οι όρχεις πρέπει να έχουν θερμοκρασία χαμηλότερη από αυτήν του σώματος, προκειμένου να παραχθούν υγιή σπερματοζωάρια, ικανά να γονιμοποιήσουν το ωάριο. Όταν όμως ένας άνδρας εργάζεται καθημερινά και σε υπερβολικά ζεστό περιβάλλον, όπως σε φούρνους, κ.λπ., η θερμοκρασία των όρχεων του ενδέχεται να αυξηθεί, με αποτέλεσμα να μειώνεται η ποιότητα των παραγόμενων σπερματοζωαρίων.

Η παρατεταμένη καθιστική εργασία, όπως η δουλειά στο γραφείο, προκαλεί κι αυτή υπερθέρμανση, επιφέροντας φθορά της ποιότητας του σπέρματος. Η φθορά αυτή πλήττει περισσότερο τους επαγγελματίες οδηγούς. Μελέτες σε οδηγούς ταξί έχουν δείξει ότι ο συνδυασμός της καθιστικής ζωής με τους συνεχείς κραδασμούς της οδήγησης μπορεί να συμβάλλει στην εκδήλωση υπογονιμότητας.

Παράλληλα, η θερμοκρασία των όρχεων αυξάνεται σημαντικά από την εργασία στον υπολογιστή, ιδίως όταν αυτός είναι ακουμπισμένος στα πόδια. Γι’ αυτό το λόγο, δεν πρέπει να γίνεται κατάχρηση του υπολογιστή από άνδρες και αγόρια κάθε ηλικίας.

Έκθεση σε ακτινοβολία

Τα επιστημονικά δεδομένα για τη μη-ιονίζουσα ακτινοβολία, όπως το wifi, είναι ακόμα ασαφή και χρειάζεται να διεξαχθεί περαιτέρω έρευνα. Υπάρχει, ωστόσο, μεγάλη πιθανότητα η παρατεταμένη έκθεση στην ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία να προκαλεί διαταραχές στην αναπαραγωγική υγεία των ανδρών. Καλό είναι να προστατεύονται οι άνδρες, όσο μπορούν, απενεργοποιώντας για παράδειγμα το wifi του κινητού τους, όταν το βάζουν στην τσέπη.

Τρόποι Αντιμετώπισης

Τα ζευγάρια που προσπαθούν επανειλημμένα να κάνουν παιδί αναφέρουν συχνά συναισθήματα κατάθλιψης, άγχους, απομόνωσης και απώλειας ελέγχου. Η θεραπεία με «Βιομιμητικές» Ορμόνες και φυτικά σκευάσματα προστατεύει την ψυχολογία του ζευγαριού, η οποία επιδρά σημαντικά στην ποιότητα της διαπροσωπικής τους σχέσης και καθορίζει τη ζωή του καθενός ξεχωριστά.

Οι γυναίκες που επιθυμούν να τεκνοποιήσουν συχνά αναρωτιούνται για το τι μπορούν να κάνουν, προκειμένου να την ενισχύσουν. Κάποιες παράμετροι που σχετίζονται με την υπογονιμότητα δεν είναι εύκολο να ελεγχθούν από τη γυναίκα. Οι επιλογές του τρόπου ζωής, όμως, μπορούν να τροποποιηθούν, αν αυτή το αποφασίσει. Σε κάθε περίπτωση, η καθοδήγηση ενός γιατρού βοηθάει στην αλλαγή του τρόπου ζωής και στην υιοθέτηση επιλογών που προάγουν τη γονιμότητα και αυξάνουν τις πιθανότητες σύλληψης.

Να είστε καλά
Dr. Κυριάκος Τίγκας, M.D.
Χειρουργός Γυναικολόγος – Μαιευτήρας
Εξειδίκευση σε : Χειρουργική Γυναικολογική Ογκολογία,
Χειρουργική Μαστού, Ορμονική Αποκατάσταση με Βιομιμητικές Ορμόνες
Λειτουργική, Αναγεννητική, Αντιγηραντική και Προληπτική Ιατρική